Dla wielu przedsiębiorców rok 2013 rozpoczął się kryzysowo. Inwestycje w nowe technologie są zamrażane, a jednocześnie potrzeba w dotarciu do klienta, zaspokojeniu jego potrzeb i sprostaniu wymogom konkurencji zmusza firmy do podjęcia działań w tym zakresie. Coraz częściej do konkursów i przetargów na rozwiązania eCommerce, inteligentne rozwiązania informatyczne, webowe i mobilne, systemy CMS, witryny korporacyjne etc., stają firmy małe i średniej wielkości. I coraz częściej wygrywają z większymi od siebie.
Kryzys również w branży informatycznej wymusza zmiany w podejściu do zarządzania czasem, ryzykiem i pieniędzmi. Do firm komercyjnych dołączają także instytucje rządowe i administracji publicznej. – Widzimy coraz większe zainteresowanie nowoczesnymi rozwiązaniami IT wśród sektora publicznego – potwierdza Krzysztof Rychlicki-Kicior, project manager w Makimo Systems. – Mimo, że jesteśmy stosunkowo mała firmą stajemy również do przetargów publicznych i coraz częściej je wygrywamy – mówi Krzysztof Rychlicki-Kicior. W zeszłym roku Makimo Systems wykonało modernizację aplikacji multimedialnej „Szlakiem Kultury” dla Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Duże firmy coraz częściej potrzebują wdrożenia w ciągu dwóch, trzech miesięcy, a to stawia je przed wyborem gotowego rozwiązania, jakie najczęściej oferują duże firmy IT, a zaangażowaniem dostawcy usług, który przygotuje dedykowane rozwiązanie w krótkim czasie. I tu konkurencyjne stają się firmy średnie i małe.
Duży szuka średniego
Jak wynika z badania przeprowadzonego wśród firm woj. śląskiego ponad 60 proc. zmian rozwiązań IT; stron korporacyjnych, systemów e-mailingu, e-marketingu, systemów obiegu dokumentów, rozwiązań komunikacyjnych etc. została przeprowadzona na korzyść firm IT małych i średniej wielkości. Wśród spółek akcyjnych i dużych przedsiębiorstw widać wyraźny trend zmian dostawców tego typu usług na mniejszych. Czynnikiem decydującym o zmianie najczęściej jest czas - wymieniany na pierwszym miejscu – 86 proc., potem elastyczność, czyli dostosowanie parametrów projektu do indywidualnych potrzeb oraz podejście do zapisów w umowach, warunków wsparcia posprzedażowego etc. to miejsce drugie – 54 proc. Cena wymieniana jest zaledwie przez 32 proc. respondentów wśród czynników decydujących o zmianie dostawcy usług IT. Może wynikać to jednak z tego, że angażując do projektów IT mniejsze firmy przeważnie oczekujemy niższej ceny.
Mały szuka średniego
Co ciekawe ponad 30 proc. małych firm, które inwestują w rozwiązania IT również szuka firm ze średniej półki. Tym razem jednak cena jest czynnikiem zaporowym. Szefowie firm tłumaczą, że przeważnie podoba im się portfolio tych zespołów, są mile zaskoczeni profesjonalizmem, reakcją na potrzeby i czasem realizacji zleceń, a jedynym problemem są stawki znacznie wyższe od tych proponowanych w Internecie przez freelancerów. Większość małych firm na pewnym etapie swojego rozwoju korzysta z usług freelancerów, choćby do budowy stron www lub prostych aplikacji i zna ryzyko i wady związane z taką formą współpracy. Wśród najczęściej wymienianych są wypadki losowe, w których freelancer z powodu otrzymania oferty pracy, choroby, zmiany sytuacji rodzinnej etc. nie kończy projektu lub czas realizacji zlecenia znacznie się wydłuża. Drugim powszechnym czynnikiem jest tzw. niedogadanie, czyli trudności w określeniu realnych potrzeb i upodobań klientów w stosunku do produktu finalnego. Firmy decydują się na zaangażowanie freelancera prawie zawsze ze względu na cenę.
Dlaczego szukamy średniej półki?
Wszędzie tam, gdzie z jednej strony potrzebna jest elastyczność i rozsądna cena, a z drugiej konieczni są ludzie o odpowiednich kompetencjach wybieramy małe i średnie firmy. - Na ogół w nich właśnie łatwiej o specjalistów z niszowych technologii, ponieważ korporacje stawiają na rozwiązania stricte biznesowe, nawet, jeśli generują one większe koszty np. Java EE/.NET - mówi Krzysztof Rychlicki-Kicior, project manager w Makimo Systems. – Klienci wybierają mniejsze firmy również wtedy, gdy potrzebny jest custom, czyli rozwiązanie dedykowane i specyficzne dla konkretnej aplikacji, którego próżno szukać wśród gotowych produktów – tłumaczy Krzysztof Rychlicki-Kicior.
Małe i średnie firmy na ogół odważniej i chętniej korzystają z niszowych, innowacyjnych technologii, co podnosi atrakcyjność i funkcjonalność projektu oraz skraca czas realizacji. W tym kierunku idą również i duże projekty. Nawet tak znane firmy jak Facebook i eBay używają niszowych technologii w swoich rozwiązaniach. W Instagramie użyto np. Django, a w eBay’u Node.js.
Zestawienie zalet i wad firm IT ze względu na wielkość, przygotowane przez specjalistów Makimo Systems:
Freelancer
Zalety:
* Jest tani
* Naprawdę dobry freelancer jest dyspozycyjny, niemniej wiąże się to często z większymi stawkami
* Może szybko wykonać i wdrożyć małe projekty (nieduże strony internetowe)
Wady:
* W razie choroby, uzyskania lepszej oferty pracy, czy też dowolnego zdarzenia losowego może pozostawić zleceniodawcę z niedokończonym projektem
* Wybierając konkretną osobę firma podejmuje ryzyko. Bardzo często są to osoby z polecenia towarzyskiego, których nie weryfikuje się pod kątem portfolio i doświadczenia. Jeśli freelancer zawiedzie, usługa będzie poniżej oczekiwań. Firma zaś w najlepszym przypadku straci cenny czas, a w najgorszym – projekt może upaść.
* Freelancer może wykonywać równolegle kilka projektów i w związku z tym szybka reakcja może być utrudniona
* Na ogół trudno jest skoordynować pracę freelancerów w grupie
* Często freelancerzy nie mają dużego doświadczenia w prowadzeniu projektów, co może przyczyniać się do konfliktów na linii zleceniodawca – freelancer (zwłaszcza, gdy zleceniodawca ma małe doświadczenie w branży IT, co zdarza się dość często).
* Freelancer nadaje się tylko do małych projektów – w większych potrzebny jest zespół, a w takiej sytuacji rekrutowanie grupy freelancerów jest zadaniem niezwykle ryzykownym (trudno przewidzieć, jak będą pracować w grupie).
* Nie zawsze ma własną działalność gospodarczą, co wprowadza wystawiania rachunków, wysłania PIT-a na koniec roku, itd..
Podsumowanie: dobry wybór do małych projektów (proste strony internetowe, projekty graficzne), ale praktycznie nie ma zastosowań przy projektach większych.
Duża firma
Zalety:
* Firma dysponuje doświadczeniem wielu członków zespołu, co daje pomyślne rozwiązywanie problemów pojawiających się w trakcie realizacji projektu
* Rozbudowany zespół daje duże szanse na pomyślne przeprowadzenie projektów
Wady:
* Cena, cena i jeszcze raz cena. Małych i średnich przedsiębiorstw często nie stać na rozbudowane rozwiązanie, proponowane przez duże firmy
* Duże firmy często próbują wdrażać swoje gotowe produkty, które nie zawsze są dostosowane do potrzeb klienta
* W niektórych dużych firmach procesy decyzyjne i projektowe trwają na tyle długo, że szybkie przeprowadzenie projektów typu aplikacja internetowa lub mobilna klasy CMS lub CRM może zająć dużo czasu
* Czasami można spotkać się z brakiem elastyczności – dopasowanie się do potrzeb klienta mogłoby wymagać pewnych zmian w strukturze organizacyjnej dużej firmy, a nie zawsze jest to wśród nich możliwe.
Podsumowanie: dobry wybór, jeśli potrzebne są duże, sprawdzone od lat rozwiązania (na ogół gotowe produkty). Jednocześnie, tworzenie oprogramowania "szytego na miarę" na ogół generuje ogromne koszty i zajmuje dużo czasu.
Mała i średnia firma
Zalety:
* Szybki czas reakcji – brak niepotrzebnych narzutów komunikacyjnych, przy jednoczesnym zapewnieniu ciągłości komunikacji i obsługi, gdy ktoś (na ogół menedżer projektu) np. zachoruje
* Konkurencyjna cena – brak rozbudowanej organizacji i struktury firmy, dzięki czemu koszty są relatywnie niewielkie zwłaszcza gdy weźmie się pod uwagę jakość.
* Wsparcie po zakończeniu tworzenia aplikacji, a także możliwość jej dalszego rozwoju – małe firmy to wciąż firmy i nie mogą one po prostu "zniknąć" z rynku – a na pewno ma to miejsce rzadziej, niż w przypadku freelancerów.
* Jeśli projekt okazuje się być za dużym dla małej firmy, to w jej zakresie obowiązków leży zdobycie i zarządzanie kolejnymi pracownikami – kolejna rzecz "z głowy" zleceniodawcy.
* Dobre małe firmy są wielojęzyczne, dzięki czemu mogą pracować dla międzynarodowych korporacji.
Wady:
* Mała firma może mieć problem z wykonaniem bardzo dużych systemów od strony organizacyjnej i braku doświadczenia w zakresie tego typu projektów.
* Mała firma nie zawsze jest w stanie obniżyć koszty do typowo freelancerskich.
* Małe firmy realizują projekty metodyką "agile" (zwinną), która mimo wielu zalet może nie odpowiadać niektórym klientom.
Podsumowanie: Małe firmy są sobie w stanie poradzić z dowolnymi projektami, które nie są typowe dla freelancerów, czy dużych firm/korporacji IT.
Zestawienie czasu potrzebnego na realizację typowych elementów projektu przez firmy IT różnej wielkości:
Freelancer:
* Czas poświęcony na przygotowanie się do wykonania-implementacji projektu może być różny – w zależności od obłożenia freelancera. Jeśli przyjmie on dodatkowy projekt, to może pojawić się problem z realizacją pierwszego.
* Warto zwrócić uwagę, że freelancerów wynajmuje się na ogół do implementacji projektu – kwestie organizacyjne, ale równie kluczowe (często decydują o sukcesie projektu), takie jak określenie wymagań i specyfikacji najczęściej spoczywają na zleceniodawcy.
* Czas wykonania projektu: zależny liniowo od długości projektu, ale na ogół niezbyt krótki – freelancer nie może zwiększyć mocy przerobowych.
* Czas wsparcia gwarancyjnego – na ogół w projektach wykonywanych przez freelancerów formalnie nie występuje.
* Brak odpowiedzialności freelancera. Teoretycznie wiąże go odpowiedzialność cywilna, ale jeśli nie ma firmy, majątku, nie ma żadnym zabezpieczeń. Roszczenia klienta z tytułu strat pozostają niezaspokojone, nawet po wyroku sądu.
Duża firma/korporacja:
* Pierwsze spotkanie/prezentacja: na ogół w miarę szybko
* Czas na załatwienie formalności, umów, itd.: na ogół dość długo, bo w grę wchodzą konsultacje z działami prawnymi, podpisy członków zarządu, itd..
* Czas na opracowanie dokładnych specyfikacji: również długo, ponieważ firma musi zabezpieczyć się przed żądaniami wykraczającymi poza specyfikację – na ogół jest mała elastyczność.
* Czas na wykonanie: na ogół również długi, bo bierze się pod uwagę zapas na zarządzanie projektem, poszczególne fazy, itd..
Mała i średnia firma:
* Pierwsze spotkanie: można zorganizować szybko – nawet, jeśli jeden z pracowników nie jest dostępny w danym terminie, to może go zastąpić inny.
* Załatwienie formalności: w małych firmach struktura jest prosta i czasem można je załatwić nawet w ciągu jednego dnia.
* Przygotowanie specyfikacji: po spotkaniu wszelkie dokumenty można przygotować na bieżąco – na ogół robi to menedżer projektu lub osoba wyznaczona do kwestii projektowych
* Czas na wykonanie: po zatwierdzeniu specyfikacji na ogół wyłania się odpowiednio duży zespół, który jest w stanie pracować w 100% nad danym projektem.
Badanie OBOAK przeprowadzono wśród 115 losowo wybranych firm woj. śląskiego.
**************************
Makimo Systems to innowacyjny software house z Łodzi. Zespół stanowią developerzy z wieloletnim doświadczeniem nie tylko w programowaniu, ale i z umiejętnościami miękkimi. Tworzą dedykowane aplikacje internetowe, aplikacje finansowe, wielojęzyczne, aplikacje do obsługi klientów (CRM), a także do kontroli przepływu dokumentów w firmie. Makimo Systems prowadzi również szkolenia w zakresie programowania aplikacji webowych, mobilnych, grafiki 2D/3D oraz usability. Członkowie zespołu mają na swoim koncie publikacje na temat programowania.
© APLIT Wszelkie prawa zastrzeżone.